نیمه شرقی ایران، گرم‌تر از همیشه: گزارشی از تغییرات دمایی و پیامدهای آن طی سالهای (1366-1401)
کد مقاله : 1086-QRPCU1
نویسندگان
احسان شاد *1، رقیه شاد2
1دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیز ، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
2دانشجوی دکتری علوم مهندسی آبخیز ، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
چکیده مقاله
تغییرات آب و هوایی به کندی اما پیوسته در حال وقوع است و زمینه‌ساز ایجاد تغییر در اقلیم و شرایط محیطی می‌گردد. نوسانات دما یکی از موثرترین پارامتر‌های اقلیمی است که می‌تواند نشان‌دهنده پدیده تغییر‌اقلیم باشد و به‌طور مستقیم با وقوع سیل و خشکسالی مرتبط است از این رو بررسی تغییرات دما مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. در این مطالعه به منظور پایش روند تغییرات دمایی از آمار روزانه میانگین دما، حداکثر دما و حداقل دما در 14 ایستگاه مستقر در نیمه شرقی کشور که شامل استان‌های خراسان شمالی، رضوی، جنوبی و همچنین سیستان و بلوچستان می‌شود در بازه زمانی سی‌ و پنج ساله ساله (1366 تا 1401) استفاده شد. از آزمون شاپیرو- ویلک برای تشخیص نرمال بودن یا عدم وجود ضریب خودهمبستگی معنا‌دار داده‌ها استفاده گردید. جهت ارزیابی وجود روند از آزمون من - کندال که یک روش غیر پارامتری برای ارزیابی وجود روند در سری‌های زمانی می‌باشد در سطح معناداری 5 درصد استفاده شد و تعیین بزرگی روند توسط آزمون تخمین‌گر شیب سن انجام گرفت. نتایج نشان داد که در دمای حداکثر بلندمدت، میانگین دما و حداقل دمای استان‌ها در منطقه موردمطالعه، روند آستانه‌ای معناداری وجود دارد، روند تغییرات دمای حداکثر در تمامی ایستگاه‌ها افزایشی بوده است همچنین دمای حداقل نیز در اکثر ایستگاه‌های مورد بررسی روند افزایشی داشته است و تنها در ایستگاه سبزوار فاقد روند معنا‌دار می‌باشد. میانگین دما در اکثر ایستگاه‌ها روند معنادار و افزایشی داشته‌ است و تنها در دو ایستگاه خوسف و قوچان روند کاهشی مشاهده گردید.
کلیدواژه ها
آزمون من-کندال، تخمین‌گر شیب سن، تغییر اقلیم، نیمه شرقی کشور
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر